ترک تابعیت صربستان در شرایطی به طور ارادی و در مواردی به صورت غیرارادی و در نتیجه ارتکاب جرم از سوی افراد به عنوان مجازات انجام می گیرد. صربستان کشوری تقریبا توسعه یافته است هرچند سطح درآمد و تولید ناخالص داخلی متوسطی دارد چراکه در این کشور استانداردهای زندگی و شاخص توسعه انسانی بالا است. صربستان که با احتساب ناحیه کوزوو حدود 9 میلیون و بدون آن 7 میلیون نفر جمعیت دارد در همسایگی کشورهای مختلفی از جمله رومانی، مجارستان، کرواسی، بلغارستان، مقدونیه شمالی و غیره قرار گرفته است. این کشور همچنین عضو شورای اروپا (CoE)، سازمان ملل متحد (UN) و سازمان های جهانی متعدد دیگری است هرچند هنوز به عضویت اتحادیه اروپا (EU) درنیامده و از مزایای بی شمار آن بی بهره است. البته به احتمال زیاد تا سال 2025 صربستان نیز به عضویت اتحادیه اروپا درخواهد آمد.
علی رغم عدم عضویت در اتحادیه اروپا در حال حاضر صربستان به لحاظ امنیت اجتماعی، بهداشت عالی در سطح جهانی، نظام تحصیلی رایگان در مقطع دبستان تا دبیرستان برای شهروندان صربستان و موارد متعدد دیگری کشور سرآمد و خوبی به حساب می آید. صربستان همچنین از سال 2007 اعلام کرده که به لحاظ نظامی جزو کشورهای بی طرفی مثل سوئیس است و جبهه گیری نظامی خاصی ندارد به همین دلیل می توان گفت علاوه بر امنیت داخلی در سطح بین المللی نیز امنیت بالایی دارد. همه این ها نشان دهنده این است که داشتن تابعیت صربستان ارزشمند است با این حال ممکن است مواردی پیش آید که فردی ارادی یا غیر ارادی آن را از دست بدهد. در این مقاله که توسط موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت تهیه شده راجع ترک تابعیت صربستان به سوالات ذیل پاسخ داده شده است:
- ترک تابعیت صربستان در چه مواردی است؟
- اعتبار پاسپورت صربستان چگونه است؟
موارد ترک تابعیت صربستان
ترک تابعیت غیرارادی زمانی است که تبعه صربستان جرم بزرگی علیه امنیت داخلی یا خارجی صربستان مرتکب شود و به عنوان مجازات آن پاسپورتش ابطال گردد. به عنوان مثال اخیرا که نیروهای عضو گروهک تروریستی داعش که هر کدام تابعیت کشورهای مختلف دنیا از جمله کشورهای اروپایی را داشتند بازداشت شدند، دولت ها در خصوص برخی از آن ها اقدام به ابطال پاسپورت و ترک تابعیت غیرارادی نمودند. این عمل مجازات بزرگی محسوب می شود چرا که چنین افرادی در نهایت به عراق فرستاده می شدند تا در محاکم این کشور محاکمه شوند. مورد دیگری که فرد تابعیت صربستان را از دست می دهد زمانی است که خود وی چنین تصمیمی را اتخاذ می نماید. البته موارد ترک تابعیت ارادی بسیار اندک اند چرا که کشور صربستان دو تابعیتی بودن (تابعیت مضاعف) را می پذیرد.
مثلا اگر یک تبعه صربستان به انگلستان برود و پس از چند سال بخواهد مطابق قانون این کشور پاسپورت انگلیسی بگیرد، نیازی به ترک تابعیت صربستان ندارد. چرا که قانون تابعیت صربستان دو تابعیتی بودن را پذیرفته است و انگلستان نیز حتی چند تابعیتی بودن را نیز مجاز می داند. اما زمانی که یک فرد صربستانی با مهاجرت به اتریش و سایر کشورهایی که تنها تک تابعیتی بودن را می پذیرند پس از چند سال بخواهد درخواست اخذ پاسپورت دهد، به این منظور ضروری است از ملیت پیشین خود ترک تابعیت کند. به عبارت دقیق تر مطابق قوانین اتریش و برخی کشورهای دیگر اگر فرد بخواهد تابعیت آن ها را به دست آورد نمی تواند همزمان تابعیت یا تابعیت های پیشین خود را نیز حفظ کند و گرنه حتی در صورت اخذ پاسپورت اتریشی، پاسپورت وی ابطال خواهد شد.
چگونگی درخواست ترک تابعیت صربستان
کسانی که علاقه مند به ترک تابعیت صربستان هستند باید فرمی تحت عنوان “فرم ترک تابعیت صربستان” را تکمیل نموده، امضا کرده و به بخش امور داخلی صربستان در محل اقامت خودشان تحویل دهند. یعنی حتی اگر فرد متقاضی ترک تابعیت در زمان درخواست در کشور دیگری اقامت داشته باشد می توان تقاضای خود را از طریق کنسولگری یا سفارت صربستان در کشور محل اقامت فعلی خود تقدیم نماید. البته بهتر است متقاضیان این امر توجه داشته باشند آیا کشوری که قرار است تابعیت آن را اتخاذ نمایند حتما با درخواست آن ها در خصوص اخذ تابعیت موافقت می کند یا خیر چرا که در غیر این صورت بی تابعیت خواهند شد که تبعات بسیار بدی خواهد داشت.
برخی از افراد به صورت اتوماتیک و به دلیل قانونی که مرتکب می شوند، تابعیت صربستان از آن ها گرفته می شود و به ناچار باید این کشور را برای همیشه ترک کنند. برخی از افرادی که به صورت خود خواسته تابعیت این کشور را ترک می کنند، این فرصت را خواهند داشت که بار دیگر برای رسیدن به این تابعیت این کشور درخواست دهند اما نمی توان از افرادی که تابعیت از آن ها گرفته شده است انتظار داشت که مجدد تابعیت به دست آورند.
معایب ترک تابعیت صربستان
همان طور که گفته شد صربستان کشور خوبی به حساب می آید چرا که علاوه بر داشتن امکانات نسبتا خوب، ارزان قیمت هم می باشد. به عنوان مثال فقط شهروندان صربستان هستند که برای تحصیل در مدارس این کشور نیازی به پرداخت شهریه ندارند. به علاوه دانشگاه های صربستان نیز از خارجی ها شهریه بیشتری دریافت می کنند. البته این که ترک تابعیت صربستان چه معایبی داشته باشد بستگی به این دارد که آیا ترک تابعیت این کشور ارادی است یا غیرارادی.
چراکه در تابعیت غیرارادی فرد بی تابعیت می شود اما در ترک تابعیت ارادی احتمالا در نهایت پاسپورت کشور توسعه یافته تری را اخذ نموده است. مثلا کسی که ترک تابعیت صربستان را به دلیل اخذ پاسپورت اتریش انجام داده احتمالا با مشکلی مواجه نخواهد شد چرا که اتریش به لحاظ توسعه یافتگی، نرخ بیکاری، رایگان بودن تحصیلات حتی در دانشگاه و غیره از صربستان بسیار بهتر است. یکی از موارد ارجحیت اتریش به صربستان شرایط بازار کار است. در نمودار ذیل برای بررسی بهتر این موضوع نرخ بیکاری صربستان و اتریش در سال 2022 با هم مقایسه شده است:
پاسپورت صربستان
پاسپورت صربستان، برخلاف ایران که 5 ساله است، برای مدت 10 سال اعتبار دارد. به منظور اخذ پاسپورت صربستان نیز افراد در موارد عادی 30 روز و در موارد ضروری 48 ساعت باید صبر کنند. هزینه اخذ پاسپورت صربستان نیز 3600RSD (دینار صربستان) می باشد. همچنین پاسپورت این کشور در سطح بین المللی نیز تقریبا معتبر است چرا که با در دست داشتن آن می توان به 134 کشور دنیا بدون نیاز به داشتن ویزا سفر نمود.
به عبارت دقیق تر در رنکینگ بین المللی، پاسپورت صربستان رتبه 40 را در دنیا به خود اختصاص داده است. از انواع راه های مهاجرت به صربستان یکی از بهترین روش های تحصیل در صربستان است چرا که تقریبا کم هزینه تر از کشورهای قدرتمندتر می باشد اما باید دید آیا گزینه های بهتری برای فرد وجود دارد یا خیر. در این مقاله که توسط موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت تهیه شده راجع به ترک تابعیت صربستان توضیحاتی ارائه گردید.
