تولد در آذربایجان تنها از طریق قانون اصل حق خون منجر به اعطای تابعیت آذربایجانی به افراد می شود و نه از طریق اصل jus soli یا اصل خاک. افراد می توانند از این طریق به طور اتوماتیک پاسپورت آذربایجانی را دریافت کنند اما اصل خاک به معنای آن است که تابعیت توسط مکان تولد به افراد اعطا می شود. به هر حال ملیت آذربایجانی از طریق ارث (اصل خون) تعریف می شود.
در حال حاضر و با توجه به شرایط مطلوب مهاجرتی آذربایجان برای مهاجرت شهروندان خارجی از یکسو و نیز قرابت فرهنگی تاریخی 2 ملت ایران و آذربایجان، سوالات بسیاری پیرامون سریع ترین روش دریافت تابعیت آذربایجانی، شرایط تولد در آذربایجان، نحوه و چگونگی دریافت پاسپورت آذربایجانی، امتیازات پاسپورت آذربایجانی، شرایط تابعیت دوگانه و سلب تابعیت وجود دارد. ما در این نگارش با انجام مطالعه ای جامع پیرامون این موضوع سعی داریم تا به همه سوالات هموطنان عزیز در زمینه تابعیت و پاسپورت آذربایجان پاسخ دهیم. در پایان مقاله حاضر، اگر هموطنان سوال یا ابهامی داشته باشند می توانند پاسخ سوالات خود را از مشاورین مجرب موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت دریافت نمایند.
- قوانین تولد در آذربایجان چیست؟
- تولد در آذربایجان چه امتیازاتی به همراه دارد؟
- آیا برای اخذ تابعیت آذربایجان، ملیت مشابه یکی از والدین کافی است؟
- شرایط زایمان در جمهوری آذربایجان چگونه است؟
قانون تابعیت و تولد در آذربایجان
این قانونی است که تعیین می کند چه کسی شهروند آذربایجان است و چه کسی شهروند این کشور نیست. قانون فعلی با عنوان قانون شهروندی جمهوری آذربایجان در 30 سپتامبر سال 1998 به تصویب دولت و مجلس آذربایجان رسیده است و جزئی از قانون اساسی آذربایجان محسوب می شود. در حقیقت، قانون اساسی جمهوری آذربایجان تابعیت یا شهروندی را به این صورت تعریف می کند:
“شخصی که دارای رابطه سیاسی و قضایی با جمهوری آذربایجان بوده و نیز دارای حقوق و تعهدات متقابلی به عنوان شهروند آذربایجان می باشد. اساس این قانون بر پایه اصل حق خون یا jus sanguinis می باشد و شامل حق شهروندی برای پناهندگان آذربایجانی از ارمنستان و برای قومیت آذربایجانی از سراسر دنیا است. بر طبق قانون مذکور، تابعیت دوگانه یا Dual Citizenship مورد تایید جمهوری آذربایجان نیست.”
تولد در آذربایجان از انواع راه های اخذ تابعیت
قانون تابعیت جمهوری آذربایجان در 30 سپتامبر سال 1998 به تصویب مجلس آذربایجان رسید. این قانون شامل 5 بخش و 26 بند است. بخش اول در رابطه با شرایط عمومی است. بخش دوم قانون مذکور شامل بندهایی در رابطه با کسب تابعیت آذربایجانی است. بخش سوم درباره شرایط حذف تابعیت و بخش چهارم در مورد تغییر تابعیت والدین و فرزند خواندگی است. بخش آخر هم درباره به کارگیری ملاک های قوانین بین المللی پیرامون مسائل و موضوعات تابعیت می باشد. بر مبنای قانون مذکور، روش های اخذ تابعیت آذربایجانی و دستیابی به پاسپورت آذربایجان بدین شرح است:
- اخذ تابعیت از طریق تولد در آذربایجان
- اخذ تابعیت از طریق اقامت در آذربایجان
- اخذ تابعیت از طریق سرمایه گذاری در آذربایجان
شما در جدول زیر با جایگاه پاسپورت آذربایجان در سال 2022 آشنا می شوید:
| رتبه پاسپورت | کشور | معافیت از ویزا (VF) | ویزای ورود (VOA) | ویزای لازم (VR) |
| 49 | آذربایجان | 28 | 35 | 135 |
| 72 | ایران | 6 | 31 | 161 |
تابعیت از طریق تولد در آذربایجان
می توان چنین گفت که سیستم شهروندی آذربایجان بر اساس حق خون jus sanguinis در برابر حق سرزمینی یا jus soli است. این بدان معنا است که جمهوری آذربایجان شهروندی را از طریق خون و نه محل تولد به افراد اعطاء می کند. بنابرین تولد در آذربایجان به خودی خود منجر به تابعیت و اخذ پاسپورت آذربایجانی نمی شود. با این شرح، قانون تابعیت آذربایجان شروطی را مشخص می کند که بر اساس آن فرد می تواند به طور اتوماتیکی شهروند آذربایجان از طریق تولد در این کشور باشد. شرایط مذکور عبارت است از:
- اگر حداقل یکی از والدین تبعه آذربایجان باشد.
- اگر فرد خارج از جمهوری آذربایجان از یک پدر آذری و از یک مادر خارجی متولد شده باشد.
- اگر فرد در داخل خاک آذربایجان و از والدین بدون تابعیت یا تابعیت نامعلومی متولد شده باشد.
متقاضیان می توانند برای انجام ثبت تولد و درخواست تابعیت آذربایجانی مدارکی شامل پاسپورت معتبر، کارت شناسائی والدین، سند ازدواج والدین، شناسنامه والدین، گواهی تولد تهیه کرده و به نزدیک ترین ایستگاه پلیس یا شهرداری محلی جهت ثبت تولد تحویل دهند.
تابعیت از طریق اقامت در آذربایجان
یکی از روش های مورد اشاره قانون تابعیت آذربایجان جهت دریافت پاسپورت این کشور از طریق اقامت در این کشور است. از این روی شهروندان خارجی که قصد اقامت تحصیلی یا کاری در آذربایجان را دارند و یا مایل به ازدواج در آذربایجان هستند، می توانند با اخذ ویزای اقامت آذربایجان شانس خود برای دریافت تابعیت آذربایجان را هم افزایش دهند. در کل، 5 سال طول می کشد تا شهروندان خارجی پاسپورت آذربایجانی خود را دریافت کنند و این کار فقط از طریق اقامت در آذربایجان میسر است.
بهترین راه برای اخذ اقامت آذربایجان هم در سال 2022 از طریق اخذ اقامت تحصیلی است. چرا که به دست آوردن ویزای کاری آذربایجان نیازمند داشتن پیشنهاد شغلی است که بدون داشتن اقامت نوع D این کشور تقریبا محال است. شهریه دانشگاه های آذربایجان با توجه به رشته و مقطع تحصیلی سالانه بین 1000$ تا 2500$ (دلار آمریکا) است. علاوه بر شهریه دانشگاه، هزینه های زندگی در آذربایجان هم پایین است که در نمودار ذیل نشان داده شده است:
پس افراد با پذیرش از دانشگاه ها یا کالج های آذربایجان وارد این کشور می شوند و پس از فارغ التحصیل شدن در حالی که بازار کار این کشور را هم بهتر شناخته اند به دنبال کار می گردند. بر اساس آمار سایت ceicdata نرخ بیکاری در آذربایجان 5.75% است. یعنی فرصت های شغلی زیادی در این کشور وجود دارد منتهی پیدا کرذن شغل مستلزم تسلط به زبان آذری و روسی است.
تابعیت از طریق سرمایه گذاری در آذربایجان
سریع ترین روش جهت اخذ تابعیت و دریافت پاسپورت آذربایجان از طریق سرمایه گذاری در این کشور است. اما سوال اینجاست که شرایط اخذ تابعیت از طریق سرمایه گذاری در آذربایجان چیست؟ متقاضیان و علاقه مندان اخذ پاسپورت آذربایجانی می توانند با سرمایه گذاری AZN100000 (منات آذربایجان) توسط سپرده گذاری یا خرید ملک و با توجه به مراحل زیر پاسپورت آذربایجان را دریافت کنند:
- مرحله اول: اخذ ویزای اقامت موقتی از طریق برنامه ویزای سرمایه گذار
- مرحله دوم: اقامت 5 ساله بر مبنای ویزای اقامت موقتی یا دائمی آذربایجان
- مرحله سوم: درخواست تابعیت آذربایجان
شرایط تابعیت دوگانه آذربایجان در سال 2022
کشور آذربایجان در سال 2022 همانند گذشته اجازه داشتن تابعیت دوگانه را به افراد نمی دهد و هر کسی که داوطلبانه این کار را انجام بدهد، در واقع باید دست از تابعیت آذربایجانی خود بردارد. استثنا در این مورد فقط درباره پرزیدنت آذربایجان است که حق اعطای تابعیت دوگانه به اشخاص مهم را دارد. قانون اساسی آذربایجان اجازه محرومیت و سلب تابعیت آذربایجانی را تحت هیچ شرایطی نمی دهد. با این وجود انصراف از تابعیت آذری در این قانون برای داوطلبان امری اختیاری است. موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت به عنوان یکی از برترین موسسات حقوقی و مهاجرتی ایران این آمادگی را دارد تا با ارائه راهنمائی ها و مشاوره های به روز و تخصصی در کلیه پرونده های مهاجرتی قانونی، بهترین شیوه های مهاجرتی متناسب با شرایط خاص هر متقاضی را ارائه دهد.
