معمولا یکی از روش های متداول افزایش سرمایه شرکت ها از طریق تجدید ارزیابی دارایی هاست که بسیاری از افراد به دنبال اطلاع از آن می باشند. در حقیقت تجدید ارزیابی به مفهوم به روز کردن یا آپدیت سازی ارزش (قیمت) دارایی های شرکت اعم از منقول و غیر منقول می باشد. پس از همین رو شرکت هایی که با عملیات تجدید ارزیابی قصد افزایش سرمایه شرکت را دارند این افزایش مبلغ دفتری دارایی مورد نظر را که در اثر تجدید ارزیابی ایجاد شده با عنوان مازاد تجدید ارزیابی ثبت و در ترازنامه شرکت بعنوان بخشی از حق و حقوق مالکان نمایش داده میشود.
شرکت ها نیز برای انجام ارزیابی مورد نظر بایستی عملیات تجدید ارزیابی خود را منطبق با استانداردهای حسابداری و مقررات مالیاتی انجام دهند. کارشناسان ثبت شرکت ما در موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت آماده پاسخگوئی به تمام سوالات شما درباره تغییرات شرکت از جمله شرایط و نحوه افزایش سرمایه شرکتها نیز هستند.
چرا تجدید ارزیابی دارایی ها؟
معمولا شرکت ها در مقاطعی از دوره فعالیتی خود به افزایش سرمایه نیاز پیدا می کنند و آنها برای این منظور روش های مختلفی را هم در اختیار دارند. از جمله این روش ها برای افزایش سرمایه شرکت می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
اما سوال مهم این است که چرا شرکت ها از بین روش های چهارگانه فوق بهخ دنبال تجدید ارزیابی دارایی ها می روند. باید قبول کرد که با توجه به سیر صعودی تورم سالانه بالای 30% ارزش دارایی های شرکت (منقول یا غیر منقول، ملموس یا غیر ملموس و استهلاک پذیر ) نیز در طی سال های مختلف به یک اندازه باقی نمی ماند. پس اگر شرکت بخواهد دارایی جدیدی را جایگزین دارائی مذکور نماید بایستی هزینه ای چند برابری صرف کند. بنابراین لازم است که شرکت نیز بمنظور دوام و بقای فعالیت خود، ارزش دارایی هایش را همگام با شرایط تورم سالانه به روز نماید. به نظر کارشناسان اقتصادی نیز در کشورمان که دارای یک اقتصاد تورمی است ضروری است که شرکت ها هر 5 سال یکبار دارایی خود را مجدد ارزیابی کنند تا سرمایه آنها رو به زوال نرفته و باعق توقف چرخه تولیدی نشود.
شرایط انجام عملیات تجدید ارزیابی دارایی ها
این روزها و با نوسانات شدید اقتصادی موضوع تجدید ارزیابی دارایی ها به یک موضوع جدی برای شرکت ها تبدیل شده است. پس شرکت ها برای همگام سازی با شرایط تورمی و نیز جلوگیری از توقف چرخه تولیدی و کاهش ارزش سرمایه خود چاره ای جز انجام عملیات تجدید ارزیابی ندارند. طبق قوانین و مقررات مربوطه، شرکت ها نیز برای انجام ارزیابی مورد نظر بایستی عملیات تجدید ارزیابی خود را منطبق با استانداردهای حسابداری و مقررات مالیاتی انجام دهند. با این توضیح اکنون به مقررات مربوط به انجام این کار می رویم که به شرح جدول زیر می باشد:
| قوانین | توضیحات مربوطه |
| استاندارد حسابداری شماره 11 (داراییهای ثابت مشهود) بند 33 | دوره تجدید ارزیابی داراییهای ثابت (مشهود) وابسته به تغییرات ارزش منصفانه دارایی هاست (3 تا 5 سال) و دوره تجدید ارزیابی سرمایه‌گذاریها یک ساله می باشد. |
| استاندارد حسابداری شماره 11 (داراییهای ثابت مشهود) بند 44 | مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها بعنوان درآمد تحقق‌نیافته شناخته میشود و افزایش سرمایه از آن محل قانونا مجاز نیست به جز در مواردی که بموجب قانون توصیه شده باشد. این همان بخشی است که دولت در بودجه خود قبول کرده و درآمد ناشی از افزایش ارزش دارایی‌ها را معاف مالیات ساخته است، منوط به اینکه هزینه استهلاک مازاد تجدید ارزیابی دارایی هزینه قابل قبول مالیاتی نباشد. |
| بند 79 قانون بودجه سال 1390 ،بند 39 از قانون بودجه سال 1391، بند 48 از قانون بودجه سال 92 و ماده 17 از قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی (مجوز 5 ساله از 1391 تا 1396) | به شرکتها این اختیار داده شده که داراییهای خود را تجدید ارزیابی نمایند منوط به این که مازاد حتماً به سرمایه تبدیل شود. |
| ماده 149 از قانون مالیات های مستقیم | افزایش ارزش ناشی از تجدید ارزیابی البته با رعایت استانداردهای حسابداری شامل پرداخت مالیات بر درآمد نیست. |
مزایا و معایب تجدید ارزیابی دارایی ها
به هر حال تجدید ارزیابی دارایی های شرکت یکسری مزایا و یکسری معایبی دارد که شرکت ها قبل از وارد شدن به این بحث بایستی بدان توجه کنند. از مهمترین این امتیازات می توان به ارتقای کارایی اطلاعاتی بازار سرمایه، واقعی شدن نسبتهای مالی مثل بازده دارائی ها و سود صاحبان سهام، بالا بردن ظرفیت استقراض شرکت ها علی الخصوص در زمینه اخذ وام های ارزی، احتمال خروج از ماده 141 قانون تجارت، شفافیت بیشتر و بهتر دارایی های شرکت، مقایسه پذیری بهتر ترازهای مالی شرکت در طی دوره های مختلف و غیره اشاره نمود.
اما همان طوری که گفته شد یک سر عملیات تجدید ارزیابی دارایی ها مربوط به معایب این کار می باشد. از مهمترین معایب این کار نیز می توان به نارسایی ارزیابی مدیریت شرکت در طی دوره های مختلف زمانی، کاهش قیمت قطعات سهام شرکت های بورسی در صورت بالا بودن میزان تجدید ارزیابی دارایی، کاهش در کیفیت اطلاعات مالی در بعضی از شرکت ها، بالا رفتن هزینه های شرکت شامل هزینه های استخدام کارشناس دادگستری و نیز هزینه مربوط به حسابرسی، افزایش پرداخت مالیاتی و نیز اعمال سیستم انبارداری جدید با در نظر گرفتن قیمت تمام شده و قیمت پس از عملیات تجدید ارزیابی دارایی ها می باشد.
رابطه تجدید ارزیابی دارایی ها با شفاف سازی دارایی ها
بیشترین استفاده از عملیات تجدید ارزیابی مربوط به شرکت های سهامی است و در حقیقت این شرکت ها از این طریق می توانند به شفاف سازی کلیه دارائی های غیرنقد و مستهلک خود دست یابند. چرا که آنها از این طریق می توانند علاوه بر به روز کردن بهای دارایی های خود همچنین ظرفیت استقراض خود را هم افزایش دهند. پس طبق قانون شرکت ها موظفند تا به طور دوره ای مثلا هر 5 سال یکبار دسنت به این عملیات زده و مبالغ برگرفته از این ارزیابی را در دفاتر قانونی بعنوان حساب مازاد ناشی از انجام تجدید ارزیابی ثبت و صورت مالی همان سال را هم اعلام کنند.
شرکت های تجاری در ایران از تجمیع 2 یا چند شریک یا عضو تشکیل شده و عملا به هفت نوع شامل شرکت مسئولیت محدود، تعاونی، تضامنی، سهامی، نسبی، مختلط سهامی و مختلط غیرسهامی تقسیم می شود. اما باید مستحضر باشید که شرایط و ضوابط و نیز فرآیند ثبت این شرکت ها کاملا متفاوت از هم می باشد. پس شما عزیزان برای انجام موفقیت آمیز عملیات ثبت شرکت خود می توانید ضمن اخذ مشاوره حرفه ای از وکلا و مشاورین موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت همچنین برای شروع این فرآیند مدارک لازم را نیز تهیه کنید.
