سوالی که غریب به اتفاق دانشجویان و متقاضیانی که قصد ادامه تحصیل در یکی از کشورهای اروپایی را دارند این است: اراسموس چیست؟ لازم به ذکر است که اراسموس یکی از معتبرترین و پرطرفدارترین بورسیه های مقاطع عالی تحصیلی است که به دانشجویان بین المللی که برای تحصیل اتحادیه اروپا را انتخاب کرده اند و دارای شرایط مورد نظر هستند، تعلق می گیرد. در این مقاله که توسط موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت تهیه شده است، اطلاعاتی راجع به این بورسیه ارائه خواهد شد و به سوال اراسموس چیست با جزییات بیشتری پاسخ داده می شود.
- منظور از اراسموس چیست؟
- برنامه اراسموس چیست؟
- شرایط تحصیل در سیستم اراسموس چیست؟
- کدام دانشگاه های جهان از این سیستم استفاده می کنند؟
پاسخ به سوال اراسموس چیست؟
اراسموس یک برنامه ای است که به منظور جابه جایی دانشجویان در دانشگاه های مختلف اتحادیه اروپا در سال 1987 ایجاد شده است؛ به واسطه این برنامه دانشجویان علاوه بر این که می توانند از بورسیه تحصیلی استفاده کنند امکان تحصیل در دانشگاه های مختلف را نیز دارا خواهند بود. به این نحو که مثلا یک دانشجو که با توجه به شرایط رزومه ای خود توانسته مشمول این برنامه شود، سال اول دوره کارشناسی ارشد خود را در یک دانشگاهی که از برنامه اراسموس حمایت می کند در اتریش می گذراند و سال بعد به تحصیل در نروژ، فرانسه، آلمان، لهستان، مجارستان، ایتالیا یا یک کشور دیگر در اتحادیه اروپا می پردازد.
ایده اولیه برنامه اراسموس در سال 1969 ایجاد شد زمانی که خانمی به نام سوفیا کورادی با نام مستعار ماما اراسموس به عنوان محقق و مدرس در یک دانشگاه ایتالیایی، بیان کرد که دانشجویان می توانند بخشی از تحصیلات خود را در دانشگاه ها کشورهای دیگر تکمیل نمایند. این برنامه با موافقت کشورهای اتحادیه اروپا در نهایت تصویب شد و به واسطه اهدای بورسیه های متعدد به دانشجویان ممتاز سبب شده سطح علمی دانشگاه های اروپایی تا حد زیادی پیشرفت داشته باشد. برنامه اراسموس در سال 2014 منجر به جابه جایی 3.3 میلیون دانشجو بین جوامع اروپایی شد چرا که 4000 دانشگاه از 31 کشور اروپایی در این پروژه ایفای نقش می کنند.
دلایل اهمیت دانستن پاسخ اراسموس چیست؟
یکی از مهم ترین مسائل وقتی قرار است فردی راجع به تحصیل در اروپا بیندیشد حتی برای تحصیل در نروژ، فرانسه، اتریش و آلمان که رایگان هستند، مسئله هزینه ها است. درست است که تحصیل در کشورهای مذکور رایگان است یا به عنوان مثال تحصیل در مجارستان چه به لحاظ شهریه چه به لحاظ هزینه زندگی کم هزینه و ارزان است اما به هر حال هزینه زندگی در نروژ ماهیانه حدود 2200€ تا 2800€ (یورو) است و زندگی در مجارستان ماهیانه 700€ (یورو) هزینه دربرخواهد داشت.
این ارقام ممکن است برای برخی افراد رقم زیادی باشند اما خوشبختانه با وجود بورسیه های مختلف دانشگاهی و دولتی از جمله بورسیه اراسموس امکان تحصیل در خارج از کشور برای دانشجویان نخبه کشورهای خارج از اتحادیه اروپا فراهم شده است. برای بررسی دقیق تر در ادامه هزینه زندگی در برخی کشورهای اروپایی طی سال 2024 در نمودار ذیل بیان شده است:
اراسموس پلاس چیست؟
اراسموس+ برنامه دیگر در اتحادیه اروپا است که از تحصیلات، آموزش و فعالیت های ورزشی بین کشوری در اروپا حمایت می نماید و 14.7€ (یورو) بیلیون بودجه برای آن اختصاص داده شده است. در سال 2024 برنامه اراسموس+ فقط برای دانشجویان نیست بلکه تعداد زیادی از سازمان های مختلف نیز از حمایت های آن بهره مند می شوند؛ از جمله این نهادها می توان به دانشگاه ها، سازمان و نهادهای آموزش محور و تحقیق محور و غیره اشاره نمود.
اهداف اراسموس+ چیست؟
هدف برنامه اراسموس+ گسترش فرصت های آموزشی و شغلی در اتحادیه اروپا، برابری اجتماعی و در نهایت توسعه اقتصادی می باشد به همین دلیل تمرکز اصلی خود را بر روی آموزش و تحصیل دانشجویان نخبه و نهادهای مرتبط قرار داده است. از جمله مسائلی که توسط برنامه اراسموس+ مورد هدف قرار گرفته اند عبارت هستند از:
- کاهش نرخ بیکاری جوانان در اروپا (که در بعضی از کشورها از جمله ایتالیا به 12% هم می رسد و رقم نگران کننده ای است)
- ارتقای آموزش بزرگسالات خصوصا آموزش های فنی که مستقیما در بازار کار می توان از آن ها استفاده نمود
- تشویق جوانان به فعالیت در حوزه دموکراسی
- تشویق و حمایت از نوآوری و فعالیت های جمعی
- کاهش ترک تحصیل به دلیل مسائل مالی
- ارتقای سطح همکاری بین دولت های عضو اتحادیه اروپا
تفاوت سیستم آموزشی اراسموس و بلونیا
اکنون این سوال به ذهن مخاطبین متبادر می شود که اصلا تفاوت دو سیستم آموزشی اراسموس و بلونیا چیست و مهمتر اینکه چه نیازی به دو سیستم آموزشی در اروپا است. ابتداء باید عرض کنیم که بر خلاف بلونیا، اراسموس یک سیستم آموزشی نیست بلکه یک برنامه می باشد. تفاوت برنامه اراسموس با سیستم آموزشی بلونیا در این است که سیستم بلونیا یا Bologna Process در واقع تلاشی برای یکسان سازی استانداردها و کیفیت دوره های آموزش عالی در بین 48 کشور اروپایی می باشد که از سال 1999 شروع شد. در حالیکه برنامه اراسموس Erasmus + در اصل برنامه ای برای تسهیل نقل و انتقال دانشجویان در بین دانشگاه های کشورهای مختلف عضو اتحادیه اروپا است. تفاوت دو برنامه آموزشی بلونیا و برنامه اراسموس را به صورت شماتیک در زیر مشاهده می نمائید:
کشورهای برنامه و کشورهای عضو سیستم آموزشی اراسموس
سیستم آموزشی اراسموس Erasmus+ رو به افراد و سازمان های زیادی باز است، اگر چه شرایط احراز صلاحیت افراد از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. افراد می توانند در خیلی از فرصت های تامین مالی شده توسط Erasmus+ شرکت جویند، اگر چه خیلی از افراد از طریق یک سازمانی در این برنامه شرکت می کنند. صلاحیت افراد و سازمان ها نیز به کشور محل اقامت آن ها بستگی دارد. کشورهای صلاحیتدار سیستم آموزشی اراسموس به 2 گروه کشورهای برنامه و کشورهای شریک دسته بندی می شوند. تفاوت این کشورها نیز در این است که کشورهای برنامه صلاحیت استفاده از تمامی فرصت های اراسموس را داشته ولی کشورهای شریک تحت شرایط خاصی فقط می توانند در برخی برنامه ها مشارکت جویند. دسته بندی کشورهای برنامه و شریک از قرار ذیل می باشد:
| کشورهای شامل سیستم آموزشی اراسموس | شرح |
| کشورهای عضو | کشورهای اتحادیه اروپا: اتریش، بلژیک، بلغارستان، قبرس، کرواسی، چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، مالتا، یونان، مجارستان، ایرلند، ایتالیا، لیتوانی، لتونی، لوکزامبورگ، هلند، لهستان، پرتغال، رومانی، اسلواکی، اسپانیا، سوئد. |
| کشورهای غیر اتحادیه اروپا: مقدونیه شمال، ایسلند، لیختن اشتاین، نروژ، صربستان، ترکیه و بریتانیا. | |
| شریک | کشورهای بالکان غربی، کشورهای اروپای شرقی، کشورهای آفریقایی جنوب مدیترانه، فدراسیون روسیه. |
| دیگر شرکا | کشورهای آسیایی شامل کشور ایران، اقیانوسیه، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی، کشورهای حوزه کارائیب، سوئیس و جزایر فارو. |
شرایط درخواست از برنامه اراسموس
در وهله اول متقاضیان ایرانی بایستی در جریان باشند که برای شرکت در پروژه های اراسموس (Erasmus+) شما بیش از هر چیزی به یک ویزا جهت اقامت در یکی از کشورهای اروپایی که قصد تحصیل در آنجا را دارید نیازمند هستید. مثلا اگر مقصد تحصیلی شما آلمان است، ویزای تحصیلی آلمان نیز جزء شرایط اولیه شرکت در برنامه اراسموس می باشد. در این مورد شرکت ها و سازمان های واسطه این کار بایستی مجوزهای اقامتی لازم را قبل از درخواست از برنامه اراسموس چک کنند. شرط دیگر اخذ پذیرش از دانشگاه های اروپایی عضو می باشد. متقاضیان موفق بورسیه کوچکی هم برای پوشش مخارج خود دریافت می کنند که 80% پول را هنگام خروج از دانشگاه و 20% مابقی را پس از اتمام نقل و انتقال دریافت می کنند:
دانشجویان درحال تحصیل در هر رشته، هم لیسانس و هم فوق لیسانس می توانند با اطلاع از عضویت کامل دانشگاه موردنظر در این برنامه مشارکت نمایند. اراسموس برنامه های تحصیل در خارج خود را در سه سطح لیسانس، فوق لیسانس و دکتری از 3 تا 12 ماه به دانشجویان پیشنهاد می کند. سطح فاند ارائه شده در این برنامه هم توسط وزارت علوم و دانشگاه تعیین می شود. در کنار برنامه های تحصیل در خارج، اراسموس فرصت های کارآموزی 2 هفته ای تا 12 ماهه نیز دارد. شرط مشارکت در این برنامه هم این است که شما باید در یک برنامه تحصیلی اراسموس مشارکت جسته و یا اینکه یکسال از تحصیل شما گذشته و در سال دوم تحصیلی باشید.
برنامه بورسیه اراسموس (Erasmus Munds Scholarship)
در کنار نقل و انتقال دانشجویی بین دانشگاهی و برنامه کارآموزی، اراسموس برنامه دیگری برای ساپورت دانشجویان خود دارد. این برنامه موسوم به برنامه بورس اراسموس موندس می باشد. همچنین این برنامه توسط اتحادیه اروپا پشتیبانی و حمایت شده و به دانشجویان اروپایی و غیر اروپایی صلاحیت دار اعطاء می گردد. این برنامه بورس با توجه به شرایط زیر به دانشجویانی که صلاحیت های لازمه را دارند، پیشنهاد می شود:
| شرایط اخذ بورسیه اراسموس موندس | شرح |
| مهلت درخواست | 31 ژانویه 2025 |
| دانشجویان دارای صلاحیت | از سراسر دنیا |
| بورسیه | فول فاند |
| شرایط | شرکت در برنامه اراسموس (Erasmus+) |
| مبلغ بورس | 360€ الی 460€ (یورو) در ماه |
دانشجویان عزیز بایستی این نکته مهم را مدنظر قرار دهند که کمک هزینه تحصیلی سیستم آموزشی اراسموس یک نوع گرانت (grant) محسوب شده و اصلا وام دانشجویی نیست که از شما خواسته شود آنرا بازپرداخت کنید. پس اگر شما با فرض بازپزداخت پول اعطایی تحت برنامه Erasmus+ از این برنامه صرف نظر کنید، شما به یک فرصت سوزی بزرگی دست زده اید.
افرادی که موفق به استفاده از برنامه اراسموس می شوند
هر برنامه به این منظور طراحی شده است که تجارب بین المللی دانشجویان را بیشتر کند و معمولا در سال دوم یا سوم دوره تحصیلی رخ می دهد؛ در واقع دانشگاه هایی که در این برنامه شرکت کرده اند پارتنرهایی در سرتاسر اتحادیه اروپا دارند و به عنوان مثال دانشجویی که از بورسیه اراسموس استفاده کرده و مشغول تحصیل در دانشگاه “الف” در کشور ایتالیا است می تواند سال دوم تحصیلات خود را در دانشگاه “ب” در فرانسه یا سایر کشورهای عضو برنامه اراسموس بگذراند؛ منتهی باید توجه نمود که این مسئله باید از قبل یعنی هنگام ارائه درخواست بهره مندی از بورسیه اراسموس مشخص گردد.
برنامه اراسموس علاوه بر پرداخت هزینه تحصیل، هزینه زندگی مشمولین را نیز می پردازد البته نباید از نظر دور داشت در هر برنامه ای میزان آن متفاوت است به عنوان مثال ممکن است برای تحصیل در رشته محیط زیست در دانشگاه “الف” 50% هزینه ها پوشش داده شود و در یک برنامه دیگر 100% هزینه ها به دانشجو پرداخت گردد. در این مقاله که توسط موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت تهیه شده است اطلاعاتی راجع به تحصیل در اروپا با کمک بورسیه اراسموس توضیحاتی ارائه شد که امید است مطالعه آن مفید بوده باشد. در این مقاله سعی شد توضیحاتی ارجع به سوال اراسموس چیست؟ ارائه گردد هر چند برای کسب اطلاعات بیشتر و بررسی شرایط هر متقاضی برای استفاده از این بورسیه یا به طور کلی تحصیل در نروژ، مجارستان و غیره، افراد می توانند با موسسه سفیران تماس حاصل فرمایند.
سوالات متداول در باب اراسموس
در این بخش مفتخر به پاسخگویی سوالات شما در باب اراسموس چیست می باشیم:
- اراسموس جیست؟ اراسموس یک برنامه ای است که به منظور جابه جایی دانشجویان در دانشگاه های مختلف اتحادیه اروپا در سال 1987 ایجاد شده است؛ به واسطه این برنامه دانشجویان علاوه بر این که می توانند از بورسیه تحصیلی استفاده کنند امکان تحصیل در دانشگاه های مختلف را نیز دارا خواهند بود. به این نحو که مثلا یک دانشجو که با توجه به شرایط رزومه ای خود توانسته مشمول این برنامه شود، سال اول دوره کارشناسی ارشد خود را در یک دانشگاهی که از برنامه اراسموس حمایت می کند در اتریش می گذراند و سال بعد به تحصیل در نروژ، فرانسه، آلمان، لهستان، مجارستان، ایتالیا یا یک کشور دیگر در اتحادیه اروپا می پردازد.
- اراسموس پلاس چیست؟ اراسموس+ برنامه دیگر در اتحادیه اروپا است که از تحصیلات، آموزش و فعالیت های ورزشی بین کشوری در اروپا حمایت می نماید و 14.7€ (یورو) بیلیون بودجه برای آن اختصاص داده شده است. در سال 2022 برنامه اراسموس+ فقط برای دانشجویان نیست بلکه تعداد زیادی از سازمان های مختلف نیز از حمایت های آن بهره مند می شوند؛ از جمله این نهادها می توان به دانشگاه ها، سازمان و نهادهای آموزش محور و تحقیق محور و غیره اشاره نمود.
